فهرست مطالب
چای سیاه به‌عنوان یک نوشیدنی معطر که به‌صورت دم‌کرده مصرف می‌شود از دیرباز محبوب آسیایی‌ها و به‌ویژه ایرانیان بوده است. کمتر ایرانی‌ای ممکن است بشناسید که روز خود را با یک لیوان چای شیرین در کنار صبحانه‌اش آغاز نکند. این نوشیدنی که به عقیده بسیاری، نشاط‌آور نیز هست، عضو ثابت سبد غذایی خانواده‌های ایرانی محسوب می‌شود. اما جالب است بدانید که این گیاه محبوب خواص درمانی بسیاری نیز دارد و در پیشگیری و حتی درمان بیماری‌های متعددی مفید است. با ما همراه شوید تا حقایقی جالب را درباره این نوشیدنی جذاب مرور کنیم.
قدمت استفاده
با اینکه در منابع مختلف از چند کشور آسیایی به‌عنوان خاستگاه این گیاه نام برده شده است؛ ولی اکثریت قریب به اتفاق این منابع، کشور چین را خاستگاه اصلی بوته‌ی این گیاه می‌دانند. اصل بوته این گیاه برای اولین بار در چین در حدود پنج هزار سال پیش، شناخته شد که به‌تدریج علاوه بر خاصیت درمانی، برای مصرف رنگ‌آمیزی به کار می‌رفت. این گیاه که در چین به‌طور خودرو و طبیعی یافت می‌شود بعد از مدتی به‌عنوان دم‌کرده، مفرح و باز‌آورنده سلامتی به بدن، به دربار پادشاهان و متمولین راه یافت؛ و حتی تا اواخر قرن گذشته از نوشیدنی‌های تجملی و گران‌قیمت بوده است.
چای و جایگاهش در فرهنگ ایرانی
چای علاوه بر اینکه یک نوع محصول زراعی به‌حساب می‌آید و بسیاری از افراد کشورمان از این طریق خرج و مخارج زندگی را تأمین می‌کنند، به‌عنوان یک فرهنگ در ایران نیز شناخته می‌شود. هم‌اکنون نوشیدن چای در ایران به‌عنوان نوشیدنی اصلی مردم بعد از آب به‌حساب می‌آید. در هر دیدوبازدید ایرانی‌ها معمولاً اولین پذیرایی با چای صورت می‌گیرد. مردم ایران حتی هنگام مسافرت هم در کنار وسایل سفر خود چای سیاه را به همراه دارند. تعارف کردن چای توسط عروس به خانواده داماد نشان از جایگاه این نوشیدنی در رسوم قدیمی ایرانیان دارد.
نحوه مصرف
اولین نکته قابل توجه در مصرف چای نوع ظرفی است که در آن دم‌آوری می‌شود. توصیه‌شده است که از ظروف چینی برای دم کردن چای سیاه استفاده کنید. ظروف چینی از دیرباز مورداستفاده مردمان شرق آسیا بوده و هست، در ضمن ظروف آهنی و مسی چندان برای سلامتی و واکنش‌هایی که با این گیاه انجام می‌دهند، مناسب نیستند. پس از آنکه آب سماور کاملاً به جوش آمد، آن را در قوری چینی بریزید. چای انواع متفاوتی دارد و از این جهت زمان دم کشیدن متفاوتی نیز خواهد داشت. نوعی از آن که به آن اصطلاحاً زود‌دم گفته می‌شود، بین ۵ الی ۱۰ دقیقه دم می‌کشد، اما چای ایرانی به دیردم معروف است و دم کشیدن آن بین ۱۰ الی ۱۵ دقیقه به طول می‌انجامد.
انواع چای
چای در انواع رنگ‌ها و حالت‌ها وجود دارد، علت اصلی تفاوت رنگ انواع آن، در میزان اکسیداسیون آنها است. اکسیداسیون چای پس از جدا شدن برگ آن از ساقه آغاز می‌شود و میزان آن بستگی به نوع فرآوری به‌عمل‌آمده در مورد برگ این گیاه دارد. در اینجا انواع معروف‌تر این گیاه جذاب را بررسی می‌کنیم.
- چای سفید
چای سفید از گلبرگ‌های تازه گیاه چای که در نور طبیعی آفتاب خشک‌شده و اکسیده نمی‌شوند تولید می‌شود. کم‌ترین میزان کافئین در این نوع از گیاه موجود است. وقتی برای اولین بار چای سفید را بنوشید، تقریباً احساس خواهید کرد که بی‌مزه و شبیه به آب است ولی بعد از مدتی در دهان و نفستان احساس یک مزه‌ی شیرین ملایم خواهید کرد.
- چای سبز
چای سبز از جوانه‌ها و گلبرگ‌های تازه گیاه به دست می‌آید. در فرآیند تولید این نوع، اکسایش بسیار کم صورت می‌پذیرد. چای سبز انواع مختلفی همچون چینی و ژاپنی دارد. خواص این نوع از این گیاه به‌قدری بی‌شمار است که در یک عبارت می‌توان آن را درمان تمام بیماری‌ها و راهی برای زیبایی و تناسب‌اندام معرفی کرد.
- چای اولانگ
چای اولانگ، نوعی نوشیدنی سنتی چینی است. این نوع از این گیاه ترکیبی از خواص چای سبز و چای سیاه و سرشار از مواد معدنی است. خواص چای اولانگ برای کاهش وزن، سلامت قلب و استحکام استخوان‌ها بسیار مفید است.
- چای سیاه
این نوع چای، به‌طور کامل اکسیده شده است و رنگ آن مایل به قرمز تا مایل به قهوه‌ای و قهوه‌ای تیره است. چای سیاه، بیشترین نوع چای مصرفی در غرب و نقاطی از شرق جهان به شمار می‌رود. این نوع از دمنوش همان چای آشنا برای ما ایرانیان است.
چای یک گیاه اعجاب‌انگیز در پیشگیری از بیماری‌ها
چای برای سلامت دهان و دندان مفید است. بررسی‌های اخیر پژوهشگران نشان داده است پلی فنل موجود در این گیاه با غیرفعال کردن آنزیم‌های باکتری‌های دهانی، موجب عدم فعالیت آنها شده و درنتیجه پلاک‌های دندانی غیرفعال شده و از پوسیدگی دندان‌ها پیشگیری می‌شود.
همچنین نوشیدن آن به بیماران قلبی توصیه می‌شود. زیرا از ایجاد لخته‌های خطرناک خون که به حملات قلبی و سکته منجر می‌شود پیشگیری می‌کند. علاوه بر این تحقیقات نشان می‌دهند که سطح چربی خون و فشارخون مصرف‌کنندگان چای پایین‌تر از دیگران است.
درنهایت هرچه از خوبی چای بگوییم کم گفته‌ایم، اما فراموش نکنیم که نوشیدن این دمنوش خوش‌طعم به همراه شیرینی و شکلات به‌صورت زیاده از حد به احتمال زیاد اثرات مثبت آن را خنثی می‌کند. بنابراین فنجان بعدی چایتان را به همراه خرما میل کنید.
نظرات کاربران